Quá trình giúp đỡ cho chó khi đẻ bao gồm nhiều bước khác nhau. Nếu bạn không có kinh nghiệm trong việc chăm sóc chó mang thai, chó sắp sinh, hoặc sau khi sinh, đừng bỏ qua phần này. Những kinh nghiệm được chia sẻ dưới đây sẽ giúp bạn giảm thiểu những nguy cơ có thể xảy ra cho thú cưng yêu quý của bạn trong giai đoạn quan trọng này. Siêu Thú sẽ cung cấp hướng dẫn mà bạn có thể thực hiện trong trường hợp khẩn cấp.
Tại sao cần phải đỡ đẻ cho chó khi sắp vỡ ối?
Chó mang thai đến giai đoạn sinh nở đòi hỏi sự quan tâm đặc biệt từ phía chủ nhân. Đôi khi, chủ nhân phải hỗ trợ cho quá trình đẻ để đảm bảo an toàn cho cả mẹ và con. Mặc dù phần lớn chó có khả năng tự đẻ theo bản năng, nhưng sự can thiệp từ phía chủ nhân vẫn cần thiết để tránh những rủi ro không mong muốn.
Có một số giống chó gặp khó khăn khi đẻ như chó Bull Dog, Boxer, Chihuahua, Pug, Corgi... Ngoài ra, những chó được nuôi quá cẩn thận hoặc có sức khỏe yếu cũng có thể gặp vấn đề trong quá trình sinh sản. Trong một lứa, có thể có con sinh ra dễ dàng hơn những con khác do tư thế ngôi thai hoặc tình trạng sức khỏe của chó mẹ.
Trường hợp chó mẹ gặp vấn đề sức khỏe, nếu không được hỗ trợ đúng cách, có thể dẫn đến những biến chứng nguy hiểm. Việc con chó ở trong bụng mẹ quá lâu có thể gây nguy cơ ngạt và thai chết lưu gây nhiễm trùng, đe dọa cả sức khỏe của mẹ và con.
Do đó, việc hỗ trợ đẻ cho chó là rất quan trọng. Tuy nhiên, chỉ dựa vào kinh nghiệm cá nhân không đủ, cần có sự hướng dẫn từ các chuyên gia hoặc bác sĩ thú y. Điều quan trọng là tìm kiếm sự giúp đỡ từ những người có kinh nghiệm trong việc nuôi chó hoặc các chuyên gia về thú y.
Chó chửa bao lâu thì đẻ?
Mỗi giống chó sẽ có chu kỳ sinh sản riêng biệt, với thời gian mang thai và đẻ cũng khác nhau tương ứng với từng loài. Tuy nhiên, thời gian chung để mang thai và sinh con của chó thường không thay đổi nhiều. Thường thì, từ khi bắt đầu hình thành và mang thai, chó sẽ cảm thấy thai nghén khoảng từ 58 đến 68 ngày. Trung bình, sau khoảng 2 tháng, chó sẽ bắt đầu quá trình đẻ.
Tuy có nhiều biến thể, nhưng một số giống chó đặc biệt như chó Nhật, chó Bắc Kinh, chó Chihuahua thường có thời gian mang thai kéo dài hơn so với trung bình, thường hơn 2 tháng do cơ thể nhỏ bé và ít mang bầu.
Chuẩn bị dụng cụ hỗ trợ đỡ đẻ cho chó
Trước hết, cần chuẩn bị một cái ổ lớn hoặc nệm cho chó mẹ, thích hợp nhất là bằng gỗ hoặc giấy. Ổ đẻ cần được đặt trong một góc yên tĩnh, ấm áp và tránh gió. Trong ổ, cần lót một ít vải, nhưng không quá nhiều để tránh chó con bị mắc kẹt.
Có thể đặt khay gỗ cho chó đẻ tùy theo kích thước của chó mẹ, với độ cao tối đa khoảng 20cm và lót vải sạch phía dưới. Nhiệt độ trong ổ đẻ nên dao động ở mức 26-27°C và độ ẩm dưới 80%. Việc sử dụng nhiệt kế và ẩm kế là cần thiết để đo nhiệt độ và độ ẩm trong ổ đẻ. Trong trường hợp sử dụng máy sưởi, cần kiểm tra nhiệt độ để tránh nguy cơ chó con bị tử vong do quá nóng.
Cần chuẩn bị các công cụ trước khi đỡ đẻ cho chó bao gồm vài miếng khăn sạch, kéo, chỉ, vải bông, thuốc khử trùng, chậu rửa, và báo cũ. Đặc biệt trong mùa đông, nên có các thiết bị cách nhiệt như bóng đèn, chăn điện, và khăn dày.
Nếu không hiểu biết đầy đủ về quá trình sinh sản của chó cái, nên liên hệ với bác sĩ thú y hoặc tìm kiếm sự tư vấn từ những người có kinh nghiệm. Nếu nuôi giống chó có tỷ lệ khó sinh cao, nên để bác sĩ thú y tiếp nhận việc đỡ đẻ. Trong trường hợp chủ nhân tự đỡ đẻ, nên hiểu biết toàn bộ quá trình sinh để tránh gặp phải những tai nạn không mong muốn trong quá trình sinh sản.
Nhận biết các dấu hiệu sắp đẻ
Sau khoảng 59 đến 63 ngày sau khi phối giống, chó sẽ bắt đầu quá trình sinh con. Các triệu chứng cho thấy chó sắp sinh bao gồm đái rắt, thỉnh thoảng nôn mửa, mất năng lượng hoặc giảm ăn. Chó mẹ thường thở nhanh hơn, có biểu hiện căng thẳng trên mặt, thở qua miệng, và nước mắt chảy ra. Thân nhiệt của chó thường giảm xuống dưới 37 độ.
Người chủ cần theo dõi chặt chẽ để có thể can thiệp kịp thời khi cần thiết. Nếu có dấu hiệu của vấn đề như vỡ ối hoặc cơn rặn đẻ kéo dài hơn 15 phút mà không thấy chó sinh, việc gọi cho bác sĩ thú y để được tư vấn và hỗ trợ là cần thiết. Đặc biệt cần chú ý đến các trường hợp chó mẹ có tiền sử khó sinh hoặc đã từng phải mổ đẻ.
Trước khi sinh, chó mẹ sẽ bắt đầu sản xuất sữa khoảng 3 – 4 ngày. Tuy nhiên, có những trường hợp sữa mới xuất hiện khi bắt đầu đẻ. Bạn có thể nhìn thấy và cảm nhận sự chuyển động của thai nhi trong bụng. Chó mẹ có thể ăn ít hơn và tiểu nhiều lần hơn, và thậm chí có trường hợp chó không thể kiểm soát tiểu vì bàng quang bị chèn ép.
Khoảng 2 – 4 giờ trước khi sinh, chó mẹ sẽ ngừng ăn, có dấu hiệu của việc đi tiểu và đại tiện, thở nhanh, và có thể kêu rít. Chó mẹ sẽ cào bới để tạo một “ổ đẻ”. Trong thời gian này, một môi trường sinh sản thoải mái, ấm áp, yên tĩnh và đủ ánh sáng cần được chuẩn bị. Tiếp xúc với con người và động vật khác nên được hạn chế.
Lưu ý rằng không nên ép chó mẹ ăn quá nhiều trước khi sinh. Nếu có bất kỳ dấu hiệu nào cho thấy việc sinh con có thể gặp khó khăn, như thai to, đau đẻ mạnh mẽ nhưng sau 4 – 6 tiếng không có triệu chứng của sự sinh, hoặc không có rặn đẻ, việc gọi cho bác sĩ thú y ngay lập tức là cần thiết. Luôn sẵn lòng có nước uống sạch kèm một ít muối.
Tốt nhất là để chó mẹ sinh con tự nhiên. Chỉ can thiệp khi cần thiết và xử lý các vấn đề xuất hiện trong quá trình sinh. Đặc biệt, tránh can thiệp quá mức với chó mẹ có biểu hiện thay đổi tính cách hoặc trở nên dữ dội để tránh gây ra căng thẳng tinh thần. Điều này có thể dẫn đến các vấn đề như shock, vỡ động mạch tử cung, mất máu và tử vong trong quá trình sinh.
Chăm sóc chó mẹ trong quá trình rặn đẻ
Bạn cần làm quen với khái niệm “ngôi thai ngược”? Với chó, khái niệm này không phải là việc đầu hoặc đuôi ra trước, mà là tư thế của thai nằm. Các tư thế ngược bao gồm:
- Đầu ra nhưng không có 2 chân trước, hoặc chỉ có 1 chân trước thò ra.
- Ra 1 hoặc 2 chân trước nhưng đầu không ra.
- Đuôi ra trước nhưng 1 hoặc 2 chân sau không ra.
Để kéo thai ra, bạn cần chuyển về tư thế “thuận” của thai, tức là đầu và 2 chân trước cùng ra, đuôi và 2 chân sau cùng ra. Ăn nhau thai là một phản xạ tự nhiên của chó mẹ để đỡ đẻ và kích thích sự cắn rốn cho con. Nếu phải can thiệp đỡ đẻ, bạn cũng nên cho mẹ ăn 1 – 2 nhau thai. Tuy nhiên, không nên cho ăn toàn bộ lượng nhau thai vì điều này có thể gây ra vấn đề đầy hơi khó tiêu sau khi sinh.
Chăm sóc chó con sau khi ra khỏi tử cung
Sau khi chó con ra, việc quan trọng nhất là kiểm tra xem chúng có đang hô hấp không. Nếu chúng không hô hấp, bạn cần phải nhanh chóng sử dụng một khăn mềm để lau mạnh vào cơ thể chúng, đặc biệt là ở đầu và mũi, để kích thích hô hấp và cứu sống chúng. Sau đó, chờ chúng có phản ứng lại và đưa chúng đến trước mặt chó mẹ để chó mẹ có thể liếm chúng sạch.
Nếu chó con vẫn còn trong bọc ối, bạn cần phải bóc bọc ối và vệ sinh cho chúng. Hãy hút sạch dịch ối ở mũi và miệng của chúng để giúp chúng hô hấp nhanh chóng hơn.
Trong trường hợp cần can thiệp để đỡ đẻ cho chó, nếu một phần thân chó con đã lòi ra ngoài nhưng không tiếp tục ra trong vài phút, bạn cần sử dụng tay một cách nhẹ nhàng để kéo chúng ra. Hãy áp dụng lực từ trên xuống dưới và từ trước ra sau một cách nhanh chóng. Đồng thời, bạn cần phải xé bỏ bọc ối và lau khô miệng của chó con cho đến khi chúng kêu lên.
Nếu có dấu hiệu của nước ối chảy ra khỏi âm đạo nhưng chưa có sự ra đẻ, điều này được coi là bất thường và cần phải được kiểm tra và hỗ trợ đỡ đẻ bởi bác sĩ thú y. Trường hợp bọc ối xuất hiện khi chó mẹ đang rặn mạnh, và âm đạo trở nên căng và phình to, và có thể bạn sẽ nhìn thấy con chó con ra trong một bọc màng mỏng.
Xử lý các tình huống xấu khi chó đẻ
Sau khi chó mẹ trải qua đợt đau dữ dội, nếu sau một giờ mà chưa sinh được, có thể chó đang gặp vấn đề khó đẻ. Trong tình huống này, việc liên hệ ngay với bác sĩ thú y để được hỗ trợ đỡ đẻ cho chó là cần thiết. Trong quá trình chó mẹ cảm thấy đau, bạn có thể nhẹ nhàng ép vào bụng của chó theo hướng quy luật và massage nhẹ vào tuyến vú để kích thích quá trình sinh nở. Đồng thời, hãy cung cấp sự an ủi, động viên cho chó mẹ.
Tư thế sinh sẽ thay đổi tùy thuộc vào tình hình cụ thể của chó mẹ. Một số con có thể nằm ngang khi sinh, trong khi một số khác có thể chọn tư thế nằm nghiêng. Sau khi chó con ra đời, chó mẹ sẽ tiến hành liếm để kích thích quá trình mở bọc thai. Chó mẹ cũng sẽ cắn đứt dây rốn, liếm sạch mặt, mũi và cơ thể của chó con để giúp chúng hô hấp.
Trong trường hợp chó mẹ không thể thực hiện các hành động này hoặc để tiết kiệm năng lượng, chủ nhân phải hỗ trợ chúng. Bằng cách phối hợp với quá trình hô hấp của chó mẹ, bạn cần giúp chó con được kéo ra kịp thời.
Chế độ dinh dưỡng và thức ăn cho chó mẹ sau sinh
Chất đạm
Chất đạm là một yếu tố cần thiết mà bạn cần ưu tiên hàng đầu cho chó mẹ sau khi sinh, vì việc cung cấp đủ chất đạm trong khẩu phần ăn giúp phòng tránh tình trạng chó mẹ thiếu sữa. Để đảm bảo cung cấp đủ chất đạm, bạn có thể sử dụng các nguồn thực phẩm như trứng, thịt gà, thịt đỏ như thịt vịt, bò, heo hoặc cá, kết hợp với gan lợn và các nội tạng khác.
Chất béo
Chất béo đóng vai trò quan trọng trong sự phát triển của chó con sau sinh. Do đó, cần bổ sung khẩu phần ăn với hàm lượng chất béo cao hơn rất nhiều so với bình thường (khoảng 15% của tổng lượng thức ăn).
Các loại thực phẩm giàu chất béo như mỡ cá, trứng gà, và phô mai là những lựa chọn phù hợp để đảm bảo cung cấp đủ chất béo cho chó con sau sinh.
Tinh bột
Đường từ tinh bột được xem là một nguồn cung cấp năng lượng dồi dào và quan trọng, giúp phục hồi cơ thể sau quá trình mang thai và sinh đẻ. Ngoài ra, tinh bột cũng đóng vai trò quan trọng trong việc tăng sản xuất sữa cho chó mẹ.
Bạn có thể bổ sung tinh bột thông qua việc cho chó ăn cơm hoặc cháo. Tuy nhiên, cần kiểm soát lượng tinh bột cung cấp, đảm bảo ở mức vừa đủ, không quá thừa cũng như không quá thiếu. Việc tiêu thụ quá nhiều tinh bột có thể dẫn đến tình trạng thừa cân hoặc béo phì cho chó mẹ.
Chất xơ
Chất xơ có trong rau xanh và hoa quả có lợi cho hệ tiêu hóa của chó mẹ. Tuy nhiên, cần hạn chế việc sử dụng các loại ngũ cốc, đậu và củ với hàm lượng đạm thực vật cao trong khẩu phần ăn của chó, vì điều này không có lợi cho sức khỏe của chúng.
Canxi
Sau khi sinh con, chó mẹ cần được cung cấp một lượng canxi đầy đủ. Nếu không có đủ canxi, có thể dẫn đến tình trạng co giật, ảnh hưởng đến sức khỏe của chó mẹ và chó con.
Hơn nữa, canxi từ sữa được hấp thụ vào chó con, giúp chúng phát triển xương nhanh chóng, mạnh mẽ và dễ dàng hơn. Do đó, các chủ nhân cần bổ sung canxi đầy đủ cho chó mẹ thông qua các thực phẩm như trứng, phô mai, cải xoăn và các loại rau lá xanh thẫm.
Đề phòng chó mẹ bị viêm tuyến sữa
Nguyên nhân chính là do khả năng diệt khuẩn của dịch vị dạ dày của chó con còn non mềm, khiến chúng dễ bị nhiễm vi khuẩn. Trong quá trình sinh sản và cho con bú, sữa mẹ có thể bị nhiễm một số vi khuẩn như Salmonella, E. coli và các loại vi khuẩn gây nhiễm mủ như Streptococcus, Staphylococcus…
Chó con bị nhiễm độc sẽ thể hiện các triệu chứng như rối loạn tiêu hóa, ngộ độc từ sữa mẹ. Do đó, cần sử dụng các loại thuốc tăng cường miễn dịch cho chó con ngay sau khi chúng sinh ra. Các nguyên nhân gây viêm tuyến sữa và ngộ độc sữa mẹ bao gồm:
– Chó mẹ bị viêm âm đạo, tử cung hoặc có các vết thương trên âm hộ, là nơi chứa nhiều loại vi khuẩn gây độc cho sữa.
– Viêm núm vú gây hỏng sữa.
– Các vết thương nhiễm trùng do chó con cào hoặc xước khi thúc bú.
– Sữa mẹ bị nhiễm khuẩn gây viêm dạ dày ruột cấp tính, dẫn đến các triệu chứng như rối loạn huyết áp, đau đớn, co giật, suy hô hấp, tím tái và thậm chí tử vong.
Luôn thường xuyên kiểm tra các bệnh như viêm tuyến sữa, viêm tử cung, viêm âm đạo và viêm vú cho chó mẹ.
Đảm bảo vệ sinh bầu vú và vùng bụng của chó mẹ luôn được giữ sạch sẽ trong suốt thời gian cho con bú. Cần phải bổ sung canxi đầy đủ cho chó mẹ trong quá trình mang thai và cho chó con bú.
Thường xuyên kiểm tra và cắt móng cho chó con để tránh làm tổn thương vú của mẹ khi chúng bú.
Chăm sóc chó sau khi đẻ
Sau khi chó mẹ sinh con thành công, họ cần thời gian nghỉ ngơi khoảng 12 tiếng trước khi có thể ăn uống lại. Không nên ép buộc thú cưng của bạn ăn ngay sau khi sinh. Thay vào đó, bạn có thể cho chúng ăn nhẹ hoặc uống nước muối loãng. Nếu chó mẹ không muốn ăn, bạn có thể thử kích thích chúng bằng các loại món ăn mà chúng thích.
Nên cắt tỉa vùng lông xung quanh vú, giúp cho các tuyến sữa luôn sạch sẽ và tạo điều kiện thuận lợi cho chó con khi bú. Đồng thời, bạn cũng cần thường xuyên quan sát và kiểm tra xem vú của chó mẹ có dấu hiệu viêm nhiễm không. Nếu phát hiện tuyết vú đổi màu đỏ, cứng, nóng hoặc gây đau cho chó mẹ, hãy đưa thú cưng đến bệnh viện thú y để kiểm tra và điều trị kịp thời.
Lưu Ý ngăn chặn chó mẹ ăn thịt chó con sau khi đẻ
Những chú chó con thường được mong đợi và chờ đợi với niềm hạnh phúc. Tuy nhiên, có những tình huống không may có thể xảy ra và làm hỏng niềm vui này, đó là cái chết của chó con, mà hung thủ có thể là chính chó mẹ. Nguyên nhân của hiện tượng này có thể là:
1. Chứng ăn thịt đồng loại:
Đây là biểu hiện của chứng ăn thịt đồng loại khi một con vật ăn thịt con vật khác cùng loài. Tuy nhiên, điều này rất hiếm gặp ở loài chó, đặc biệt là đối với những chú chó được sinh ra trong môi trường rộng lớn, an toàn, không phải trong một chiếc chuồng chật chội.
2. Chó mẹ ăn thịt chó con:
Trường hợp này có thể xảy ra khi chó con vừa mới ra đời hoặc vài ngày sau đó. Mọi giống chó, có phải là thuần chủng hay lai, đều có khả năng ăn thịt con của mình. Việc kết luận liệu ăn thịt đồng loại là một đặc điểm di truyền hay không không dễ dàng, vì chứng ăn thịt đồng loại và tính di truyền của nó có thể không xảy ra, hoặc có thể xảy ra.
Chó mẹ có thể không nhận ra con của mình, đặc biệt là khi chúng không có kinh nghiệm hoặc sau khi chó mẹ trải qua quá trình mổ đẻ. Lý do có thể là do thiếu hormone được tạo ra trong quá trình sinh nở tự nhiên.
Trong hầu hết các trường hợp, chó mẹ sẽ phủ nhận và đặt những con non không khỏe mạnh ra khỏi ổ của chúng. Chúng có thể đem thai chết lưu ra khỏi ổ và chôn ở một nơi trong nhà. Tuy nhiên, khi bản năng bắt đầu hoạt động và các con chó còn nhỏ, chó mẹ có thể giết và ăn thịt cho con chó non. Hy vọng qua bài viết này Siêu Thú mang được các thông tin bổ ích và cần thiết cho người đọc. Mọi người đọc và thấy hay hãy share và để bình luật lại nhé.
